اویل سپراتور یا جدا کننده روغن چیست؟

در اکثر کمپرسورها، روغن جدا شده و با جریان مبرد به سایر بخش های سیستم انتقال می یابد. متناسب با شرایط کاری، فقدان روغن در کارتر کمپرسور با پیامدهای زیر همراه خواهد بود:

• فشار خیلی پایین روغن
• روغن کاری نامناسب کمپرسور
• آسیب دیدن یاتاقان
• آسیب دیدن سیلندر / پیستون
• آسیب دیدن موتور

این انتقال روغن به اواپراتور تاثیر منفی در انتقال حرارت دارد و باعث افت بازده و طولانی تر شدن کارکرد کمپرسور می شود. در این میان اویل سپراتور به عنوان سپر محافظتی در برابر آسیب کمپرسور عمل می کنند. معمولا، استفاده از جدا کننده های روغن در شرایط زیر و یا زمانی که ویژگی خاصی در سیستم وجود داشته باشد، اکیدا توصیه می شوند:

• درجه حرارت تبخیر زیر 10- درجه سانتی گراد
• کنترل ظرفیت سیستم
• کمپرسورهای موازی
• سیستم های شناور
• اختلاف ارتفاع زیاد بین کمپرسور و اواپراتور
• فریزرهای دمنده ای
• سیستم های دو مرحله ای
• سیستم های Cascade
• سیستم های تقویتی (Booster)
• سرعت کم گاز مکش

اویل سپراتورها (جدا کننده روغن)، روغن را توسط صافی از گاز قسمت دهش کمپرسور جدا کرده و آن را از طریق یک شیر شناور با دقت بالا به کارتر یا سیستم کنترل روغن بر می گردانند. بازده بازیابی روغن به کاهش سرعت گاز در خود جدا کننده بستگی دارد. در صورتی که تعیین اندازه جدا کننده روغن به صورت صحیح انجام شده باشد و به درستی استفاده شود، در محدوده بین 97 درصد تا 99 درصد خواهد بود.

اندازه اتصالات اویل سپراتور هرگز نباید کوچکتر از اندازه لوله دهش باشد. زیرا که خود این اندازه نیز بر اساس قوانین فنی و روش های صحیح کار انتخاب شده اند.

قبل از نصب اویل سپراتور در سیستم، مقدار صحیحی از شارژ اولیه روغن باید از دریچه N جدا کننده روغن در آن ریخته شود.

استفاده از اویل سپراتور در سیستم های آمونیاکی، ضروری است. همچنین لازم بذکر است به منظور ایجاد یک سیستم آب بندی شده، فیلتر درایر (در هر زمان ممکن) باید به مدار مبرد جوش داده شود تا از اتصالات لاله ای و منابع بالقوه نشت جلوگیری گردد.

ساختمان اویل سپراتور:

تصویر زیر عملکرد جداسازی فیزیکی یک جدا کننده روغن را نمایش می دهد.

همانطور که در تصویر مشخص می باشد مخلوط سیال مبرد و روغن وارد اویل سپراتور شده و به دیسک یا صافی برخورد می نماید. به علت وزن بیشتر روغن نسبت به مبرد، این ذرات بر روی دیسک باقی می مانند و به قسمت پایین تر رفته و به این ترتیب روغن از سیال مبرد جدا می شود.

در ساختمان اویل سپراتورها همچنین یک شاخص شناور در نظر گرفته شده است. زمانی که حجم روغن به شاخص شناور برسد، شیر تخلیۀ روغن باز شده و به خاطر اختلاف فشار موجود بین این قطعه و مخزن روغن در کمپرسور، روغن به داخل مخزن بازگردانده می شود.

اجزای اویل سپراتور:

برش جانبی یک جدا کننده روغن با مشخص نمودن اجزای آن در تصویر بالا مشخص گردیده است:

1 – شناور توپی با اهرم
2 – ظرف روغن
3 – سوزن شناور
7 – اوریفیس
8 – اتصال برگشت روغن
10 – مغزی اتصال
12 – اتصال ورودی
13 – اتصال خروجی
15 – جمع کننده روغن
16 – تسمه تثبیت

محل نصب اویل سپراتورها:

اویل سپراتورها در سیستم تبرید بعد از کمپرسور و قبل از کندانسور نصب می گردند. توجه به این نکته در هنگام نصب ضروری است که اویل سپراتور می بایست فقط به صورت عمودی قرار گرفته و ترجیحا نزدیک کمپرسور باشد. برای جلوگیری از برگشت جریان گاز از کندانسور لازم است مابین اویل سپراتور و کندانسور شیر یک طرفه یا چک ولو قرار گیرد. همچنین برای زمان هایی که سیستم خاموش می باشد می توان با قرار دادن یک شیر برقی بر روی خط روغن از عدم برگشت مایع به کارتل اطمینان حاصل نمود.