نامگذاری گازهای مبرد

گازهای مبرد را می توان همان گونه که در نمودار طبقه بندی مبردها دیده شد، برابر استاندارد ۳۴ ASHRAE نامگذاری نمود. مبردهای مورد استفاده در صنعت تبرید دارای نام های مختلفی می باشند. این مبردها ترکیبات شیمایی هستند، که از عناصر مختلفی همچون فلور، هیدروژن و کربن تشکیل شده‌اند. برای نامگذاری مبردها یا ماده سرمازا از ترکیب حرف R که مخفف Refrigerant است و یک عدد که نشان‌دهنده تعداد اتم‌های هر یک از عناصر فلور، هیدروژن و کربن است، استفاده می‌شود.

نامگذاری گازهای مبرد هالوژنی خالص R-XYZ

• در شروع آن حرف R که نشانه گاز مبرد است، آورده می شود.
• سپس یک عدد چهار رقمی در جلوی آن می آید
• اولین حرف از سمت راست تعداد فلور است، F=2
• دومین حرف از سمت راست تعداد هیدروژن ها به اضافه یک است، ۱+ Y=H
• سومین حرف از سمت راست تعداد کربن منهای یک است. ۱- X=C
• چهارمین عدد از سمت راست تعداد پیوندهای کربن سیرنشده می باشد.

(F)(H+1)( C-1) (تعداد پیوندهای کربن سیرنشده)- R

• چنانچه در ساختار آن از برم Br استفاده شده باشد حرف B و تعداد اتم برم در جلوی آن نوشته می شود
• چنانچه گاز مبرد چند ایزومر داشته باشد در حالت ساختار متقارن هیچ حرفی جلوی آن نوشته نمی شود و در سایر حالت ها، حرف های a و b و c نوشته می شود. (مانند: R134a)
• البته بهتر است با توجه به اثر تخریب کنندگی کلر در لایه ازن به جای حرف R نوع سرمازا را نوشت. (مانند ۱۲-CFC یا ۲۲-HCFC-134a HFC-)

نامگذاری گازهای مبرد هالوژنی مخلوط

برای این نوع گازهای مبرد زئوتروپ ها را با سری 4xx و آزئوتروب ها را با سری 5xx نشان می دهند. (مانند ۴۰۷R و ۵۰۲R )

نامگذاری گازهای مبرد آلی

گازهای مبرد آلی سری متان، اتان و پروپان را همانند گازهای مبرد هالوژنی خالص نامگذاری می کنند و سایر آنها را با 6xx نامگذاری می کنند (مانند بوتان  C4H10 که با شماره ۶۰۰R مشخص می شود).

نامگذاری گازهای مبرد طبیعی معدنی

• گازهای مبرد معدنی نیز با xx7 نامگذاری می شوند. XX نشانه جرم مولکولی آن مبرد است.
• نامگذاری گازهای مبرد که در این بخش آورده شده براساس استاندارد ۳۴ ASHRAE است. در استانداردهای دیگر روش های دیگری و گازهای دیگری وجود دارد، مانند گازهای پیشنهادی دانشگاه انرژی مسکو.

پرکاربردترین گازهای مبرد صنعت تبرید و تهویه مطبوع

گاز R22

یکی از پرکاربردترین گازهای مبرد مورد استفاده در صنعت تبرید و تهویه مطبوع به علت فشار کاری و راندمان بالا، گاز R22 از دسته گازهای مبرد هالوژنی خالص HCFC است. اما به علت آسیب رسانی شدید به لایه اوزون استفاده از آن ممنوع بوده و بسیارکاهش پیدا کرده است.

گاز R407c

جایگزینی مناسب و معمول برای گاز R22 گاز R407c می‌باشد. این گاز مبرد که ترکیب چند هیدروفلوئورکربن مانند دی‌فلوئورو متان و پنتا فلوئورو متان است که خواص ترمودینامیک و توانایی کار کردن در سیکل دما متوسط را نیز دارا می‌باشد. در سیستم های تبرید جدید استفاده از R407c رواج بیشتری دارد.

گاز R134a

این گاز مبرد از دسته HFC می باشد یعنی در ساختار آن، تترا فلوئورو اتان یا R134a از دو اتم هیدروژن، چهار اتم فلوئور و دو اتم کربن تشکیل شده است. گاز R134a  تاثیر مخربی بر روی لایه اوزون ندارد. غیر قابل اشتعال و انفجار بوده و میزان سمی بودن آن نیز در سطح استاندارد می‌باشد.

گاز R410A

گاز R410A  از ترکیب چند هیدرو فلوئورو کربن تشکیل شده است. با توجه به اینکه در ساختار این گاز کلر وجود ندارد، آسیب به لایه اوزون وارد نمی‌کند و اثرات مخرب زیست محیطی نیز ندارد. این گاز مبرد بازدهی بیشتر و فشار کاری بالاتری به نسبت گازهای R22 و R407c دارد و گزینه مناسبی برای سیستم های تبرید و تهویه مطبوع می‌باشد.

گاز R404A

گاز R404A  از نظر خواص ترمودینامیکی شباهت بسیاری به گاز R22 دارد و در مواردی نیز عملکرد بهتری نسبت به آن در دستگاه هایی مانند چیلر دارد. گاز R404A بدون رنگ و غیرقابل اشتعال است و به راحتی با آب واکنش نشان نمی‌دهد. این ماده مبرد در بازه دمایی ۴۵- تا ۱۵ درجه سانتی گراد کار می‌کند و جایگزین مناسبی برای گاز R22 است.

کد رنگی گازهای مبرد

برای تشخیص کپسول های گازهای مبرد آنها را با رنگ های مختلفی مشخص می کنند. این روش از به کار بردن اشتباهی گازهای مبرد به جای یکدیگر جلوگیری می کند.